Sinds oktober 2016 zijn de drie baanwachtershuisjes langs de Pon-lijn op de monumentenlijst van de gemeente Amersfoort geplaatst. Zij hebben nu de status van gemeentelijk monument en zijn zodoende beschermd en behouden voor verder verval. Twee van drie huisjes worden nu door de gemeente te koop aangeboden.
De spoorlijn Amersfoort-Kesteren-Nijmegen (1886) was ooit een zeer belangrijke schakel in het treinverkeer tussen Amersfoort en het Oosten van Nederland en verder.
In Amersfoort bevonden zich diverse spoorwegovergangen in deze lijn. Voor het sluiten van deze overwegen was personeel nodig dat in speciaal daarvoor gebouwde woningen gehuisvest werd.
Het gaat hier om drie baanwachtershuisjes, te weten Leusderweg 26, Gerard Doustraat 43 (aan de Roethofrotonde) en Arnhemseweg 324 (hoek Diamantweg), alle drie van hetzelfde type. De huisjes werden eind 19e eeuw gebouwd.
Tijdens de Tweede Wereldoorlog werden de bruggen bij Rhenen vernield. Deze zijn na de bevrijding niet meer hersteld en de lijn werd vanaf dat moment uitsluitend voor goederenvervoer gebruikt tot Veenendaal. In latere jaren werd de lijn steeds meer ingekort. Vanaf 1988 wordt de lijn alleen nog maar gebruikt voor autovervoer ten behoeve van de firma Pon te Leusden. Op dat moment zijn de overgebleven baanwachterswoningen al lang niet meer als zodanig in gebruik en werd hun toekomst bedreigd. Dat is nu ‘geregeld’.
Leusderweg 26
Gerard Doustraat 43
Arnhemseweg 324